علیاف یک چیز را به خوبی میداند/ باکو در یک خودکامگی تلفیقی به سر میبرد
تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۲۲۹۵۵
حمله روسیه به اوکراین به گونهای پیش نرفت که ولادیمیر پوتین آرزوی آن را داشت، اما این اتفاق یک موهبت قابل توجه و حتی غیرقابل تصور برای الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان، بوده است.
الهام علیاف هیچگاه مانند امروز از نظر سیاسی، مصون و پشتگرم نبوده است. اما متأسفانه باید گفت زمانی که دیکتاتورها احساس قدرت میکنند، آنها اعتماد به نفس ارتقا یافته خود را به جای ایجاد اصلاحات سیاسی و اقتصادی، برای سرکوب استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با حمله روسیه به اوکراین، علیاف از چندین جهت منفعت بسیار زیادی برده است. او در جولای سال گذشته میلادی یک قرارداد با اتحادیه اروپا امضا کرد تا میزان صادرات گاز طبیعی این کشور به اروپا با افزایش دو برابری همراه شود، چراکه قاره سبز سعی داشت در سریعترین زمان ممکن، وابستگی خود به منابع انرژی روسیه را کاهش دهد.
برای دو برابر شدن صادرات گاز آذربایجان به اروپا باید زیرساختهای جدیدی ایجاد شود، اما افزایش فروش و قیمتها باعث شد میزان درآمد این کشور از حاملهای انرژی از ۱۹/۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ به ۳۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ افزایش پیدا کند. این میزان از سوختهای فسیلی بیش از ۹۲ درصد از صادرات آذربایجان را شامل شدند و ارزش این حاملهای انرژی بیش از نیمی از بودجه این کشور بوده است.
روسیه که بهشدت بر جنگ با اوکراین متمرکز شده و حامی سنتی امنیت ارمنستان -رقیب سرسخت آذربایجان- به حساب میآید، فرصتی را به رئیسجمهور آذربایجان داد تا منطقه قرهباغ را که اکثر جمعیت آن را ارمنیتبارها تشکیل میدادند، تسخیر کند؛ این پیروزی که در مدتی کوتاه و به شکل باشکوهی برای آذربایجان به دست آمد و شکست سنگین ارمنستان را به همراه داشت، به ۳۰ سال جنگ و تحقیر در این منطقه پایان داد؛ یک پیروزی قاطعانه که پوتین خواهان دستیابی به آن در اوکراین بود.
این پیروزی با خروج سیل عظیمی از ارمنیتبارها از قرهباغ همراه شد و یک حس انتقام به وجود آورد. این حس انتقام از وقایع گذشته نشئت میگیرد، یعنی اقدامات پاکسازی قومی علیه آذریها در قرهباغ کوهستانی و مناطق همجوار آن.
علیاف که پیروزی بزرگی در قرهباغ به دست آورده، درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام در سال ۲۰۲۴ را ارائه داده تا بتواند با استفاده از سرخوشی وطنپرستانه که در میان مردم جمهوری آذربایجان به وجود آمده، شرایط را برای سومین دهه حضورش در قدرت فراهم کند.
به نظر میرسد که اکنون همه به علیاف نیاز دارند. اتحادیه اروپا نه تنها خواهان حاملهای انرژی آذربایجان است، بلکه به خوبی از این موضوع آگاه است که این کشور تنها مسیر عملی و باقیمانده برای دسترسی به بازارها انرژی آسیای مرکزی بدون نیاز به عبور از روسیه و ایران است؛ دو کشوری که تحت تحریمهای غرب قرار دارند.
به طور مشابه، آمریکا نیز به ارزش ژئوپولیتیکی آذربایجان آگاه است و با وخیمتر شدن روابط واشنگتن با مسکو و تهران، اهمیت باکو برای واشنگتن بیش از پیش افزایش پیدا میکند. روسیه و ایران نیز به دلیل روابط تیره خود با ایالات متحده از اهمیت ژئوپولیتیکی آذربایجان آگاه هستند. علیرغم دیدگاههای متفاوت در مورد مسائلی مانند قره باغ، روسیه و ایران هر دو آذربایجان را به عنوان یک بازیگر استراتژیک در منطقه میبینند.
زمانی وجود داشت که مسکو یک حامی پروپاقرص ایروان محسوب میشد و اکنون این ارتباط مانند گذشته نیست. پوتین به همکاری آذربایجان نیاز دارد، چراکه تحریمهای اروپا او را مجبور کرده مسیر تجارت و انرژی را به سوی شرق تغییر دهد و ظرفیت نظامی روسیه برای تغییر شرایط در قفقاز، هماکنون در نقطه دیگری استفاده میشود.
ایران نیز که از لحاظ سیاسی به ارمنستان نزدیک است، در ماه اکتبر پیشنهاد میزبانی از یک کُریدور ترانزیتی را ارائه داد که آذربایجان را به نخجوان متصل میکند. نخجوان یک منطقه خودمختار متعلق به جمهوری آذربایجان است که مرز مشترکی با این کشور ندارد و ارمنستان بین آن دو قرار گرفته است.
تقویت همکاریها با آذربایجان، برای ایران اهمیت بیشتری پیدا کرده است زیرا تهران در ماه می با مسکو توافق کرد یک اتصال ریلی چند میلیارد دلار از طریق آذربایجان ایجاد کنند که بخشی از کریدور حملونقل شمالجنوب از روسیه است. در واقع کرملین به دنبال بازارهای جدید غیر اروپایی است.
آذربایجان همچنین توانسته میزبانی اجلاس آبوهوایی سازمان ملل متحد را به دست آورد؛ اجلاسی که در سال جاری میلادی، امارات متحده عربی به عنوان میزبان آن معرفی شد. موانع میزبانی جمهوری آذربایجان برای این اجلاس – با وجود کارنامه حقوق بشری ضعیف و کشوری که میزان قابل توجهی از سوختهای فسیلی را مصرف میکند – طی چند هفته از میان برداشته شد. در واقع اجلاس آبوهوایی آتی باید در یک کشور اروپای شرقی برگزار میشد، اما پس از آنکه روسیه اعلام کرد حق میزبانی کشورهایی را که از اوکراین حمایت میکنند، وتو خواهد کرد، تنها آذربایجان، بلغارستان و ارمنستان در رقابت برای میزبانی باقی ماندند و ارمنستان در ۷ دسامبر به عنوان بخشی از معاملهای که در آن دو طرف بر سر تبادل زندانیان به توافق رسیدند، از رقابت خارج شد. یک روز بعد، بلغارستان که یک ذینفع بالقوه از انتقال گاز آذربایجان به اروپا است نیز کنار کشید.
علیرغم موفقیتهای اخیر آذربایجان، این فرصت برای علیاف وجود دارد تا کنترل شدید خود بر کشور را کاهش دهد. آذربایجان از زمانی که پدر علیاف – حیدر علیاف – در سال ۱۹۹۳ به قدرت رسید، با سرکوب فزایندهای مواجه شده است. حیدر علیاف رئیس سرویس اطلاعات و امنیت اتحاد جماهیر شوروی در دوران کمونیست و رهبر حزب آذربایجان بود.
وضعیت کنونی در آذربایجان به عنوان خودکامگی تلفیقی توصیف میشود که نشاندهنده فقدان دموکراسی است. بر اساس گزارش «خانه آزادی» – که کشورها را بر اساس اصول دموکراتیک ارزیابی میکند – آذربایجان کمترین امتیاز را کسب کرده است که نشاندهنده محدودیت آزادیهای سیاسی و نگرانی در مورد فساد در این کشور است.
دولت آذربایجان به جای معکوس کردن روند محدودیتهای رسانهای، سال گذشته میلادی قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن رسانهها باید در دولت ثبت نام کنند و برای رسانههایی که خواهان حذف آنها بود، مجوزی صادر نمیکرد. طبق آمارها، تا اول دسامبر ۲۵۴ زندانی سیاسی در این کشور وجود داشته که از ماه اکتبر، ۱۹ نفر و در مقایسه با یک سال قبل، ۹۹ نفر بیشتر شده است. این زندانیان شامل خبرنگارانی میشوند که در مورد فساد داخلی تحقیق میکنند.
خودبرترانگاری و بیزاری الهام علیاف از انتقاد، بهویژه از سوی آمریکا، تصور تسلیم شدن او در برابر فشارهای بینالمللی را در حال حاضر چالش برانگیز میکند. با این حال، قدرت رئیسجمهور آذربایجان در ارزش فوقالعاده بالای این کشور برای بازارهای انرژی اروپا نهفته است. همچنین جمهوری آذربایجان نمیخواهد در درازمدت با همسایگان بزرگتر خود یعنی روسیه و ایران به تنهایی مقابله کند، بهخصوص اگر پوتین بتواند شرایط جنگ در اوکراین را تغییر دهد. علیاف به خوبی میداند که برای بالا بردن استانداردهای زندگی و چشمانداز رشد بلندمدت باید اقتصاد را از اتکای بیش از حد آن به سوختهای فسیلی دور کند.
برای رسیدن به این هدف، کمک گرفتن و سرمایهگذاری از اروپا سریعترین راه است. موفقیت در این زمینه مستلزم اصلاحات قابل توجهی است. چنین اصلاحاتی نه تنها موقعیت علیاف را مؤثرتر از سرکوب منتقدان ارتقا میبخشد، بلکه درها را برای انتخابات واقعی باز میکند. چه کسی میداند، الهام علیاف حتی ممکن است در انتخابات واقعی پیروز شود. وقت آن رسیده است که این احتمالات را به او یادآوری کنیم.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1850398منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: حمله روسیه به اوکراین الهام علی اف جمهوری آذربایجان جمهوری آذربایجان روسیه و ایران الهام علی قره باغ علی اف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۲۲۹۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه عبری: باکو میانجی بالقوه تلآویو و آنکارا است
روزنامه اقتصادی و عبری زبان گلوبز اعلام کرد آذربایجان مهمترین نامزد برای برای کاهش تنش بین آنکارا و تل آویو محسوب میشود. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه عبری خبرگزاری تسنیم، این رسانه متخصص در امور اقتصادی در این رابطه نوشت، امروز برای کاهش محدودیتهای اعمال شده علیه صادرات ترکیه به اسرائیل چشمهای تل آویو به آذربایجان دوخته شده است.
دین شاموئل المز نویسنده این گزارش آورده است: در سایه وجود رئیس جمهوری که هم به نتانیاهو و هم به اردوغان نزدیک است امکان نقش آفرینی آذربایجان در زمینه کاهش تنش بین اسرائیل و ترکیه وجود دارد.
در این نوشتار آمده است: روابط بین اسرائیل و ترکیه از زمان آغاز جنگ غزه بحرانی شد، اما طی دو هفته گذشته بعداز تصمیم بی سابقه رجیب طیب اردوغان در رابطه با ممنوعیت صادرات 54 نوع قلم کالا به اسرائیل به نقطه اوج خود رسید، زیرا ضربه به پاشنه آشیل اسرائیل وارد شد به ویژه که صنایع در اسرائیل به دلیل عدم حضور نیروی کار فلسطینی به خودی خود دچار مشکل هستند، به هر شکل آنکارا به شکل هدفمندی کالاهای ممنوعه را انتخاب کرد که در میان آنها میتوان به سیمان اشاره کرد که 29 درصد از واردات اسرائیل از ترکیه است.
نویسنده بعد از پرداختن به تاریخچه فراز و فرود روابط بین دو طرف معتقد است که راهحل خروج از این بحران از باکو خواهد آمد.
او مینویسد: محال نیس که روند آرامش از مسیر باکو بیاید، الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان یکی از معدود شخصیتها در جهان است ـ اگر شخصیت دیگری وجود داشته باشد ـ که هم به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نزدیک است و هم نزدیکی خاصی به رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دارد، اسرائیل خریدار حیاتی نفت از باکو است، آذربایجان از طریق خط لوله نفت باکو ـ تفلیس نفت به این بندر ساحلی ترکیه رسیده و از آنجا به سوی حیفا بر روی نفتکشها بارگیری میشود.
در ژانویه به طور مثال، اسرائیل با 523.5 هزار تن به ارزش 297 میلیون دلار در صدر وارد کنندگان نفت از آذربایجان قرار گرفت.
درهمین راستا احتمال بستن مسیر صادرات توسط ترکیه، یکی از سناریوهای احتمالی اما ترجیحا عملی نخواهد شد.
این مسئله به دلیل روابط ترکیه و اسرائیل نیست بلکه به دلیل روابط ترکیه و آذربایجان است.
روابط بین آنکارا و باکو براساس ایده "یک ملت با دو کشور" (بیر ملت، إیکی دولت) استوار است، پس آخرین چیزی که اردوغان به دنبال آن است آسیب رساندن به منافع دوست نزدیکش علیاف خواهد بود. از این مبدا میتوان قدرت تاثیر گذاری دیپلماتیک باکو بر روابط ترکیه و اسرائیل را ملاحظه کرد. در بحران سابق بین ترکیه و اسرائیل هم آذربایجان عامل مهمی در میانجیگری بین دو طرف بود و تا به امروز نیز ظرفیت انجام چنین کاری را دارد.
بلینکن با سران جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفتوگو کردمصاحبه|آذربایجان با فشار ایران از کریدور زنگزور صرفنظر کردانتهای پیام/